Programma 5 Wmo, jeugdzorg en participatiewet

a. WMO (nadeel 2021 € 191.791 oplopend naar € 808.027)
Herijking WMO (nadeel 2021 € 247.537 oplopend naar nadeel 808.027 in 2024).
Op 20 oktober 2021 bent u in een raadsinformatiebrief (RIB-68) geïnformeerd over een herijking van de budgetten Wmo. Wij hebben een inschatting gemaakt welke budgetten voor 2021 en volgende jaren nodig zijn. Hiervoor hebben wij onder meer gebruik gemaakt van de forecast. Op basis van de informatie die wij op 1 oktober 2021 hebben, en ons cliëntenbestand op die datum, hebben wij in kaart gebracht welke middelen wij verwachten nodig te hebben. Deze middelen hebben wij vanaf 1 januari 2022 in een constante lijn meerjarig doorgetrokken.
Met deze herijking worden de budgetten in de Begroting 2021 herijkt, zodat zij beter aansluiten bij de verwachte uitgaven. In de Begroting 2022 en Meerjarenbegroting 2023-2025 worden de budgetten op een constante lijn bijgesteld en komt de geleidelijke verlaging van de budgetten te vervallen.

In de herijking van 2021 is een incidenteel voordeel van € 71.000 verwerkt op ondersteuning mantelzorgers. Als resultaat vanuit  het onderzoek, dat in 2020 door Mantelzorg NL is uitgevoerd, is in 2020 een pilot met Welzijn Rivierstroom opgestart. De pilot heeft doorgelopen tot 2021, waardoor de uitgaven in 2021 tot een minimum zijn beperkt. De pilot wordt binnenkort geëvalueerd.

Wij blijven de financiële ontwikkelingen monitoren en houden u via de reguliere P&C-documenten hiervan op de hoogte. Indien nodig, stellen wij voor om de budgetten bij te stellen.

Beschermd Wonen (voordeel € 71.000 in 2021, nadeel € 71.000 in 2022)
Op Beschermd Wonen is in 2021 een incidenteel voordeel van € 71.000. Na enkele malen uitstel van de transitie beschermd wonen en maatschappelijke opvang ziet het er nu naar uit dat deze transitie met ingang van 1 januari 2023 daadwerkelijk start. Dat is het moment waarop ook de financiële transitie zijn beslag gaat krijgen. Hoe het nieuwe financiële verdeelmodel met ingang van 1 januari 2023 voor onze gemeente precies zal uitpakken, is op dit moment nog niet bekend. Gevreesd wordt dat we er financieel niet gunstig zullen uitkomen.
In aanloop naar de nieuwe financiële herverdeling van het landelijk budget heeft de gemeente Nijmegen (onze centrumgemeente) in 2020 haar opgebouwde reserve beschermd wonen verdeeld over de gemeenten in Gelderland-Zuid. Daarnaast heeft zij in 2020 van het Rijk ontvangen gelden voor sluitende aanpak aan de deelnemende gemeenten overgemaakt. Beide budgetten zijn ontvangen in 2020 en zijn bedoeld om de komende jaren te besteden aan beschermd wonen, sluitende aanpak (wijkGGZ) dak- en thuislozenprojecten, het versterken van lokale zorg- en welzijnsprojecten, schuldhulpverlening en ons lokale project 'tussenvoorziening'. Daarnaast zal er regionaal (met een bijdrage van alle gemeenten) geïnvesteerd moeten worden in voorzieningen en extra capaciteit (projectleider(s).
Wij stellen u voor om deze middelen te bestemmen voor 2022. Deze overheveling werkt per saldo budgettair neutraal en moet u in relatie zien met de mutaties in reserve Algemene Reserve onder Algemene Dekkingsmiddelen, Overhead, Vpb en Onvoorzien.

Aanspraak budget coronagerelateerde kosten (nadeel 2021 € 15.254)
Voor de dekking van meerkosten en inhaalzorg Wmo is aanspraak gedaan op het budget coronagerelateerde kosten welke bij de jaarstukken 2020 tot stand is gekomen met middelen die wij in 2020 van het Rijk hebben ontvangen als compensatie corona en die nog niet waren benut in 2020. Dit nadeel moet in relatie worden gezien met het voordeel op taakveld overige baten en lasten onder Algemene Dekkingsmiddelen, Overhead, Vpb en Onvoorzien.

b. Jeugd (voordeel 2021 € 318.185, vanaf 2022 structureel nadeel van € 207.761 in 2022 oplopend naar € 617.870 in 2024)
Herijking Jeugd (voordeel 2021 € 318.130, vanaf 2022 nadeel € 84.761 oplopend naar € 617.870 in 2024).
In de raadsinformatiebrief (RIB-68) van 20 oktober 2021 bent u tevens geïnformeerd over een herijking van de Jeugdbudgetten. Ook hiervoor geldt dat wij de financiële ontwikkelingen blijven monitoren, u via de reguliere P&C-documenten hiervan op de hoogte houden en, indien nodig, zullen voorstellen om de budgetten bij te stellen.

Compensatiepakket meicirculaire 2021 (voordeel € 123.000 in 2021, nadeel € 123.000 in 2022)
In de meicirculaire 2021 hebben wij middelen ontvangen als compensatie corona voor kwetsbare groepen, voor jeugd en voor ouderen (totaal € 140.725). In 2021 wordt een start gemaakt met een pakket aan activiteiten om deze middelen zinvol te besteden (onder meer voorkomen en verminderen van eenzaamheid onder kwetsbare groepen, jongeren en ouderen, een doorstart van een pilot jeugdsoos in Kesteren, extra coaching van Mozaïek, en een tijdelijke uitbreiding van de capaciteit van het sociaal team).

Omdat deze activiteiten doorlopen in 2022 stellen wij u voor om € 123.000 te bestemmen voor 2022. Deze overheveling werkt per saldo budgettair neutraal en moet u in relatie zien met de mutaties in reserve Algemene Reserve onder Algemene Dekkingsmiddelen, Overhead, Vpb en Onvoorzien.

Aanspraak budget coronagerelateerde kosten (nadeel 2021 € 122.945)
Er is aanspraak gedaan op het budget coronagerelateerde kosten welke bij de jaarstukken 2020 tot stand is gekomen met middelen die wij in 2020 van het Rijk hebben ontvangen als compensatie corona en die nog niet waren benut in 2020:

• voor de dekking van meerkosten en inhaalzorg Jeugd (€ 50.945);
• voor tijdelijke uitbreiding van schoolmaatschappelijk werk (€ 10.000). Het aantal aangemelde casussen overstijgt de beschikbare tijd van de schoolmaatschappelijk werkers;
• voor tijdelijke uitbreiding van de formatie consulent complexe gezinssituaties (€ 62.000), omdat wij ook hierin een toename zien. Dit zijn casussen die niet op zich laten wachten en waar veiligheid en maatschappelijke onrust een onderwerp zijn, zoals complexe scheidingssituaties, en gezinssituaties die overbelast zijn. Maar ook huiselijk geweld en huisvestingsproblemen komen vaker voor.

Dit nadeel moet in relatie worden gezien met het voordeel op taakveld overige baten en lasten onder Algemene Dekkingsmiddelen, Overhead, Vpb en Onvoorzien.

c. Participatiewet (voordeel 2021 € 63.000, nadeel 2022 € 26.700, nadeel structureel vanaf 2023 € 7.000)
Vrijval budget Re-integratie- en participatievoorzieningen (voordeel 2021 € 25.000)
In de decembercirculaire 2020 hebben wij € 51.568 als compensatie corona ontvangen voor Re-integratie- en participatievoorzieningen en € 12.364 in de meicirculaire 2021. Deze middelen zullen niet volledig nodig zijn. Omdat het rijk in 2020 en 2021 een steunpakket heeft voor ondernemers, blijft de toename van hulpvragen beperkt. Per saldo is sprake van een incidenteel voordeel van € 25.000 voor 2021.

Budgetbegeleiding/schuldhulpverlening (voordeel 2021 € 45.000, nadeel € 19.700 in 2022 budgettair neutraal)
Op Budgetbegeleiding/schuldhulpverlening verwachten wij een incidenteel voordeel in 2021 van € 45.000.

Met ingang van 2022 verwachtten wij meer uitvoeringskosten in verband met de wetswijziging vroegsignalering in de Wet gemeentelijke Schuldhulpverlening. In 2021 zijn de uitvoeringskosten beperkt gebleven en blijft een voordeel van € 25.300 over.
In de decembercirculaire 2020 hebben wij € 19.700 ontvangen als compensatie corona. Deze middelen worden in 2021 niet besteed, omdat het verwachte effect zich nog niet voordoet in 2021. Omdat het rijk in 2020 en 2021 een steunpakket heeft voor ondernemers, verliezen relatief weinig mensen hun baan en lag het aantal faillissementen historisch laag. Op regelingen (zoals extra re-integratiemiddelen t.b.v. heroriëntatie ondernemers) wordt nauwelijks een beroep gedaan. Het risico bestaat dat, na wegvallen van het steunpakket, veel ondernemingen alsnog in de problemen komen en mensen alsnog hun baan verliezen en/of betalingsproblemen krijgen doordat uitstel van betalingen afloopt.

Wij stellen voor om de middelen compensatie corona € 19.700 te bestemmen voor 2022. Deze overheveling werkt per saldo budgettair neutraal en moet u in relatie zien met de mutaties in reserve Algemene Reserve onder Algemene Dekkingsmiddelen, Overhead, Vpb en Onvoorzien.

De overheveling van € 19.700 (als onderdeel van het totale incidentele voordeel van € 45.000 over 2021) werkt per saldo budgettair neutraal en moet u in relatie zien met de mutaties in reserve Algemene Reserve onder Algemene Dekkingsmiddelen, Overhead, Vpb en Onvoorzien.

Overige kleine verschillen
Binnen dit taakveld tellen overige kleine verschillen op tot een nadeel van structureel € 7.000, die behoeven geen toelichting.

d. Meicirculaire 2021 (incidenteel nadeel 2021 € 265.306)
In de kadernota 2022-2025 bent u al geïnformeerd over de uitkomsten van de meicirculaire 2021. Het effect voor programma 5 voor het jaar 2021 ziet u hier verwerkt en betreft mutaties over verschillende taakvelden. Het incidentele nadeel moet u in relatie zien met het voordeel (toename algemene uitkering) zoals gemeld bij het taakveld algemene uitkering onder  Algemene Dekkingsmiddelen , Overhead, Vpb en Onvoorzien.

Voor een verdere onderbouwing van de inhoud van de meicirculaire 2021 verwijzen wij u naar de informatie die in bijlage 1 bij de kadernota 2022- 2025 is opgenomen.

e. Septembercirculaire 2021 (nadeel 2021 € 183.123 en 2022 € 16.814, voordeel 2023 € 30.768 en 2024 € 33.312)
Voor de begrotingsbehandeling van de begroting 2022 bent u middels een raadsinformatiebrief op de hoogte gesteld van de financiële uitkomsten van de septembercirculaire 2021 inclusief budgetactualisatie met betrekking tot de jeugd- en Wmo budgetten. Voor uitgebreide informatie verwijzen wij u derhalve terug naar de betreffende raadsinformatiebrief.

In deze bestuursrapportage vindt de financiële uitwerking plaats van de septembercirculaire 2021 plaats. Middels de septembercirculaire 2021 ontvangen wij middelen voor Corona compensatie (nadeel 2021 € 125.612, 2022 € 44.989), aanpak wachttijden problematiek jeugdzorg  (nadeel 2021 € 78.776) en overige bijstellingen onder andere voor integratie-uitkeringen (voordeel 2021 € 21.265 oplopend naar € 33.312 in 2024).

De voor- en nadelen verwerkt onder programma 5 dient u in relatie zien met het voordeel (toename algemene uitkering) verwerkt bij het taakveld Algemene uitkering onder Algemene dekkingsmiddelen, Overhead, Vpb en Onvoorzien.

f. Diverse taakvelden kleine verschillen (incidenteel nadeel 2021 € 909)
Behoeven geen verdere toelichting.