Programma 5 Wmo, jeugdzorg en participatiewet

Zorg voor wie het echt nodig heeft

• In 2021 worden de zorgaanbieders betrokken bij het inkoopproces 2022. Daarnaast wordt er een regionale nota opgesteld, waarbij ook de zorgaanbieders een rol spelen. In deze processen is ook aandacht voor de innovatie binnen het sociaal domein.
• De integrale aanpak van zorg en ondersteuning van ouderen krijgt vorm in de nota Sociaal Domein.
• Stabiliseren van cliënttevredenheid ten opzichte van het voorgaande jaar (in 2021 ontvangen wij de rapportages over de cliënttevredenheid van 2020).
• Vormgeven nieuwe nota Sociaal Domein. Door corona heeft dit proces vertraging opgelopen. In september 2020 is dit proces weer opgestart. De huidige verwachting is dat de nota in de tweede helft van 2021 wordt aangeboden aan de raad.

In de raadsvergadering van 23 september 2021 is de Integrale Beleidsnota Sociaal Domein 2021 - 2024 vastgesteld.  In navolging van deze nota worden uitvoeringsplannen opgesteld per geformuleerd leefgebied. Dit proces loopt door in 2022.

Voldoende impulsen voor bijstandsgerechtigden om een maatschappelijke bijdrage te leveren.

• Deelname aan projecten van het Regionaal Werkbedrijf - Platform Onderwijs en Arbeidsmarkt Rivierenland (RW - POA Rivierenland) die de route naar werk moeten verkorten. Het ministerie van SZW heeft de arbeidsmarktregio Rivierenland voor een tweede jaar 1 miljoen euro toegekend voor projecten op dit vlak onder de noemer Perspectief op Werk. Omdat in het tweede kwartaal van 2020 bestaande projecten vertraging opliepen door de coronamaatregelen, wordt bezien of en op welke wijze de bestaande 17 projecten worden voortgezet, aangepast of vervangen door nieuwe initiatieven.
• Ondernemers worden gestimuleerd werkloze inwoners (al dan niet met arbeidsbeperking) van werk te voorzien.  Via het Regionaal Werkbedrijf (waarin overheid, werkgevers- en werknemersorganisaties en onderwijsinstellingen zijn vertegenwoordigd) wordt samengewerkt om mensen met een arbeidsbeperking passend werk te bieden. In 2021 wordt de regionale werkgeversbenadering verder geüniformeerd. Werkgevers krijgen te maken met één portaal, waarachter meerdere uitvoeringsorganisaties (zoals UWV, gemeente Buren en Werkzaak) samenwerken.

Participatie statushouders stimuleren

• Op 1 juli 2021 treedt naar verwachting de nieuwe Wet Inburgering in werking. Vanaf dat moment krijgen gemeenten de regie (terug) op het inburgeringstraject van inwoners. Voor de zogenaamde 'ondertussengroep' statushouders, die nog met de vroegere Wet Inburgering te maken hebben, worden trajecten georganiseerd om het taalniveau zoveel als mogelijk te versterken. Focus ligt daarbij op de groep inburgeraars die de taal tegen het einde van hun DUO-lening nog niet voldoende machtig zijn om te slagen voor het inburgeringsexamen. Dit is een samenwerkingsproject binnen de arbeidsmarktregio.
• In overleg met Buren en Vluchtelingenwerk actief op zoek gaan naar (vrijwilligers) werk.

Er zijn geen ontwikkelingen.

Transformatie van zorgverlening naar meer preventie

• Verdere uitvoering geven aan beleid om eenzaamheid te voorkomen (startnotitie is vastgesteld in het vierde kwartaal van 2019).
• Gerichte preventie en versterking van eigen kracht door het ontwikkelen van een specifiek aanbod voor groepen jeugdigen en/of ouders, die een vergrote kans lopen om een beroep op jeugdhulp te doen.
• Verbreden van informele zorg door goede informatievoorziening en samenwerking van maatschappelijke partners als SWAN, Welzijn Rivierstroom en Mozaïek, buurtsportcoaches, huisartsen en onze kernpunten e.a.
• Uitvoering pilot vitaal sportpark Dodewaard om maatschappelijk rendement te vergroten i.s.m. sport, onderwijs, welzijn, cultuur, kinderopvang, buurtsportcoaches, zorgaanbieders, CIOS, GSF en ROC.
• De gewenste samenwerking tussen de gemeente en de huisartsen krijgt steeds meer vorm. De samenwerking met de huisartsen wordt steeds verder uitgediept en we willen komen tot de inzet van een gedragsdeskundige. Mede vanwege de coronacrisis hebben de afspraken hierover vertraging opgelopen. We hopen uiterlijk begin 2021 te kunnen starten met de inzet van een gedragsdeskundige.
• Uitvoering geven aan de plannen uit het in 2020 opgestelde lokale Sportakkoord.

• Sinds begin dit jaar is de lokale coalitie tegen eenzaamheid ‘Samen is leuker’ verder uitgebreid. Vanuit Samen is leuker zetten gemeente, organisaties en inwoners zich samen in om eenzaamheid te voorkomen en te verminderen. Hierbij is aandacht voor verschillende doelgroepen, van jongeren tot ouderen. Er zijn de afgelopen maanden allerlei activiteiten en acties georganiseerd vanuit of gelinkt aan Samen is leuker.
• Het in 2020 gestarte initiatief Buurtgezinnen slaat goed aan. De aanmeldingen van zowel vraag- als steungezinnen blijven ook in 2021 doorlopen. Uit een tussentijdse effectrapportage blijkt dat de inzet van buurtgezinnen positieve effecten heeft op kinderen. Zoals onbezorgd kind zijn, toename sociale contacten en toename van zelfvertrouwen en veerkracht. Ouders ervaren door de inzet minder opvoedstress, komen tot rust, breiden hun netwerk uit en hebben weer vertrouwen in henzelf en in de toekomst. Ook financieel blijkt dat de investering zich anderhalf keer terugverdient doordat de inzet van deze preventieve maatregel jeugdhulp (zoals dagbesteding op een zorgboerderij, pleegzorg of begeleiding in het gezin) voorkomt.
• Naar aanleiding van signalen vanuit jongerenwerk over jongeren waar zorgen over waren, die zich verveelden en elkaar niet konden ontmoeten, is in Kesteren een jongereninloop opgestart onder begeleiding van het jongerenwerk, die inmiddels goed bezocht wordt.
• Vanaf februari tot april 2021 heeft de gemeente meegedaan aan de wintereditie van het project Jeugd aan zet. Het doel was om verveling en eenzaamheid bij jongeren in coronatijd tegen te gaan. Er zijn verschillende activiteiten georganiseerd voor en door de jongeren, zoals een Free run, online quiz/creatieve avond en verschillende sportactiviteiten. Een aantal van deze activiteiten wordt momenteel nog doorgezet op initiatief van de jongeren. 
• Het lokale Sportakkoord is onder de naam Lokaal Akkoord Neder-Betuwe Bloeit! uitgebreid met lokale doelstellingen en ambities uit het Nationaal Preventieakkoord. Dit heeft geleid tot een Breed Leefstijlakkoord, wat dus een samenvoeging is van het lokale Sportakkoord en het lokale Preventieakkoord van Neder-Betuwe. Hiermee wordt uiting gegeven aan onze visie dat sport, bewegen, preventie en een gezonde leefstijl nauw met elkaar verbonden zijn. Met de uitbreiding tot Breed Leefstijlakkoord is er binnen het Lokaal Akkoord Neder-Betuwe Bloeit! nog meer dan voorheen aandacht voor de thema’s roken, overgewicht en overmatig alcoholgebruik.
• Om onze huidige aanpak voor het tegengaan van overgewicht, dat we onder de beleidsvlag van Neder-Betuwe Bloeit! uitvoeren, verder te verbeteren en versterken, gaan we met een gezamenlijke subsidie via de organisatie ZonMW met vier regiogemeenten, de GGD, en andere partners aan de slag met samenwerkingsproject 'Gemeenten Samen Gezond' (verwachting 1e kwartaal 2022). Een projectleider/onderzoeker vanuit de GGD zal gemeenten vier jaar lang begeleiden in het verbeteren van de aanpak van overgewicht, mits ZonMW hiervoor een ‘go’ geeft na het eerste halfjaar.

Mantelzorg is op haar taak berekend

• Vervolg geven aan en besluitvorming over het herijken van het waarderen van vrijwilligers en mantelzorgers door het vinden van een eigentijdse vorm om hen meer te waarderen.
• Onderzoek naar de mogelijke inzet van maatschappelijke stages in overleg met het voortgezet onderwijs om op deze wijze jongeren te betrekken bij het vrijwilligerswerk.
• Uitvoering geven aan de uitkomsten van het onderzoek naar welke aanvullende ondersteuningsbehoefte nodig is voor onze mantelzorgers, zodat zij hun taak als mantelzorger kunnen volhouden en kunnen combineren met het werk en andere activiteiten. Daarbij ook aandacht besteden aan jonge mantelzorgers ter voorkoming van overbelasting.
• Onderzoeken welke aanvullende ondersteuningsbehoefte nodig is voor onze vrijwilligers, zodat zij hun taak als vrijwilliger kunnen volhouden en kunnen combineren met het werk en andere activiteiten.
• Ontwikkelen van beleid op het terrein van mantelzorg en vrijwilligerswerk.

Met ingang van 2020 zijn structureel middelen opgenomen om een impuls te kunnen geven aan mantelzorgbeleid en beleid op het gebied van vrijwillige inzet. In 2020 zijn de middelen ingezet voor een onderzoek door Mantelzorg NL naar de wensen en behoeften aan mantelzorgondersteuning in Neder-Betuwe. Als resultaat hiervan is door Welzijn Rivierstroom in 2020 en 2021 een pilot uitgevoerd met individuele ondersteuning aan mantelzorgers. In deze pilot is het van meerwaarde gebleken dat Welzijn Rivierstroom juist op individuele basis aan mantelzorgers kortdurende ondersteuning kan bieden. Daarom wordt dit opgenomen als structureel aanbod van Welzijn Rivierstroom.

In 2021 is minder aanspraak gemaakt op de middelen. Dit wordt nader verklaard onder 'Wat heeft het gekost'. Bij de ontwikkeling van de uitvoeringsplannen Nota Sociaal Domein wordt gekeken hoe deze middelen in de toekomst beter ingezet kunnen worden.    

Armoede neemt af

• Bestrijden van kinderarmoede door het aanbieden van het zogenoemde kindpakket. Het streven is om circa 545 voorzieningen te verstrekken, waarbij het mogelijk is dat één kind gebruik maakt van een combinatie van voorzieningen.
• Uitvoering geven aan het Meerjaren beleidsplan schuldhulpverlening door de samenwerking tussen alle partijen op het gebied van schulden en vroeg-signalering te vergroten. In 2021 heeft de gemeente dankzij nieuwe wetgeving ruimere mogelijkheden om bij betalingsachterstanden inwoners pro-actief te benaderen.  In eerste instantie richt de aanpak zich op partijen als woningbouwverenigingen, nutsbedrijven en zorgverzekeraars.

Er zijn geen ontwikkelingen.

Goed toegankelijke en bereikbare jeugdzorg en actief beleid voor pleegzorg. Versterken van de eigen kracht.

• Verbeteren van de samenwerking tussen gemeente en onderwijs door samen te werken in het ondersteuningsteam op school en een integraal ondersteuningsplan op te stellen voor jeugdigen. Naast de reeds verbeterde samenwerking met de basisscholen zetten we ook in op de samenwerking met het voortgezet onderwijs en partners in de voorschoolse periode.
• Verbeteren van de samenwerking tussen huis- en jeugdartsen, Kernpunten en Sociaal Team door onder andere de inzet van een gedragsdeskundige en de ondersteuningsteams (OT's) op scholen. Hierdoor kan de inzet van specialistische (Geestelijke Gezondheids)zorg beperkt of anders ingezet worden.

• In het schooljaar 2020-2021 zijn diverse pilots in het basis- en voortgezet onderwijs gestart om de verbinding tussen gemeente en onderwijs te intensiveren. Op twee basisscholen lopen pilots 'jeugdhulp in de school'. Hierbij is het doel vroegtijdig ondersteuning te kunnen bieden aan leerling, school en ouders, opdat het kind tijdig geholpen wordt en verdere jeugdhulp niet of minder nodig is. Verder zijn er pilots op de drie middelbare scholen gestart in onze gemeente. Doel van deze pilots is vroegtijdig betrokken te zijn bij leerlingen die problemen hebben in hun thuissituatie, zodat zij adequaat geholpen worden. Hierbij biedt een schoolmaatschappelijk werker jongeren kortdurende, laagdrempelige ondersteuning en legt hij/zij de verbinding met school én de thuissituatie. Daarnaast wordt ingezet op de weerbaarheid en de sociale vaardigheden van de jongeren.
• Er is per 1 oktober 2021 een praktijkondersteuner (POH) Jeugd gestart bij alle huisartsenpraktijken. De POH Jeugd werkt nauw samen met zowel de huisartsen als de gemeente en kan in een aantal gesprekken de hulpvraag verhelderen en kortdurende begeleiding bieden. Indien nodig kan de POH Jeugd toeleiden naar een passende vorm van jeugdhulp (Zie ook thema 5.3 Preventie).

Zorg en welzijn op dorpsniveau (wijkzorg)

• Bezien of de speerpunten uit het landelijke ouderenpact 'waardig ouder worden' aanleiding geven om tot verdere actie over te gaan. Deze speerpunten zijn: integrale aanpak om eenzaamheid te signaleren en te doorbreken, zorgen dat ouderen met goede ondersteuning langer thuis kunnen wonen en de kwaliteit van de verpleeghuiszorg verbeteren.

Er zijn geen ontwikkelingen.